Kimono 着物 – tradycyjny strój japoński

 

Kimono 着物 dosłownie znaczy „coś do noszenia na sobie”. Początkowo tym mianem określano każdy strój. Dopiero później zaczęto przypisywać je konkretnemu ubiorowi.

Współczesne kimono powstało między rokiem 794 a 1192 i od tego czasu jego wygląd raczej się nie zmienił. Jest ono ubraniem prostego kroju, w kształcie litery T, nieco przypominającym szlafrok. Wszystkie kimona są w tym samym rozmiarze, jednak można je łatwo dopasować do figury i wzrostu, dzięki licznym zaszewkom i fałdom materiału. Niestety osoby bardzo wysokie, czy tęgie np. zawodnicy sumo, muszą zlecać uszycie kimona na własny koszt, co jest dość drogie. Szatę owija się wokół ciała tak, żeby jej lewa strona była na wierzchu. Całość uzupełnia obi 帯, szeroki, trzymetrowy pas, wiązany na plecach.

Tradycyjne kimona szyje się ręcznie, z jednej beli materiału i, także ręcznie, ozdabia się je: farbuje się substancjami sporządzonymi z pasty ryżowej lub maluje ręcznie. Wzory mogą być pojedyncze, mogą się też wielokrotnie powtarzać.

Dawniej od kimona można było oddzielić część, którą się prało. Po praniu na nowo zszywano obydwie części. Obecni robi się to bardzo rzadko, ponieważ nowoczesne tkaniny i metody czyszczenia nie wymagają tego.

Oryginalne kimono jest bardzo drogie. Cena kobiecego może przekroczyć 10 tysięcy dolarów, zaś kompletny strój, składający się z kimona, bielizny, obi, skarpet, sandałów i dodatków, może kosztować ponad 20 tysięcy dolarów. Samo obi może kosztować kilka tysięcy dolarów! Na szczęście w Japonii jest wiele sklepów typu second-hand, gdzie można tanio kupić używane kimona i akcesoria do niego. Ceny zaczynają się już od 10 dolarów.

Męskie kimona mają raczej stonowane kolory, a co ważniejsze stały kształt. To, co świadczy o uroczystości z okazji której zostało włożone, to dodatki (ich kolory i rodzaj), a także tkanina i obecność oraz ilość herbów rodowych. Najbardziej uroczystą tkaniną jest jedwab, natomiast bawełna cechuje raczej swobodny strój.

Stroje kobiece przywdziewane są w zależności od uroczystości i stanu cywilnego oraz wieku. Kobiece kimono składa się z dwunastu lub więcej elementów i dlatego większość pań nie jest w stanie samodzielni się w nie przyodziać. Istnieją specjaliści, posiadający licencje, którzy pomagają założyć strój przed uroczystością. Można ich wezwać telefonicznie.

TYPY KIMON KOBIECYCH

Kurotomesode, to najbardziej uroczyste, czarne kimono zdobione poniżej talii. Jest ono przeznaczone dla mężatek. Nosi je np. matka panny młodej lub panna młoda w czasie ceremonii zaślubin. Na rękawach, piersi i plecach wydrukowanych jest pięć herbów rodzinnych (kamon).
Furisode, furisode oznacza dosłownie „kołyszące się rękawy” i rzeczywiście tak jest, gdyż jego rękawy mają długość od 100 do 107 cm. Jest to najbardziej uroczysty strój dla panien, ma wzory na całej powierzchni i zakład się je zwykle na ceremonię dojrzałości (Seijin Shiki). Niezamężne krewne panny młodej zakładają je także na ślub i wesele.
Irotomesode  to jednokolorowe kimono, zdobione tylko poniżej talii. Jest nieco mniej uroczyste niż kurotomesode noszą je mężatki, zwykle bliskie krewne państwa młodych na ślubie. Irotomesode może mieć trzy lub pięć kamon.
Houmongi oznacza dosłownie „ubiór wizytowy”. Charakterystyczne dla niego są wzory na ramionach, szwach i rękawach. Huomongi, mogą nosić zarówno panny, jak i mężatki, na ślubach i weselach często zakładają je przyjaciele panny młodej. Można w nim też pójść na formalne przyjęcie. Nie jest tak bardzo uroczyste jak Irotomesode.
Tsukesage ma skromniejsze wzory niż Huomongi,. Kimono takie mogą nosić panny i mężatki.
Iromuji to jednokolorowe kimono noszone przez kobiety dowolnego stanu cywilnego, przeważnie na ceremoniach parzenia herbaty. Farbowany jedwab może być zdobiony, ale nie ma na nim różnokolorowych wzorów.
Komon po polsku drobny wzór. Kimono zdobione drobnym, powtarzalnym wzorem na całej powierzchni. Dość swobodne; można je nosić po mieście lub ubrać się w nie (dobrawszy odpowiednie obi) do restauracji. Komon mogą nosić panny i mężatki.
Edo komon to rodzaj komon, zdobiony maleńkimi kropkami ułożonymi w gęste wzory tworzące większe ugrupowania. Kimono z takim wzorem ma ten sam stopień uroczystości, co iromuji, jeśli ozdobi się je kamon, można je nosić jako ubiór wizytowy zamiast tsukesage lub huomongi.
Yukata – swobodne letnie kimono bez podszewki, zwykle bawełniane, płócienne lub konopne. Yukatę nosi się zwykle na festynach na świeżym powietrzu, przeznaczone są dla kobiet i mężczyzn w każdym wieku.

Japończycy nie wyrzucają starych kimon, wykorzystują je za to na wiele sposobów. Można z nich uszyć kimona dla dzieci, haori – luźne spodnie noszone na kimono przez japońskich mężczyzn – załatać inne kimono. Stare kimono może posłużyć też do uszycia z niego torebki lub jako obicie do toreb, czy skrzynek na narzędzia np. tych używanych w czasie ceremonii parzenia herbaty.

Noszenie kimona jest we współczesnej Japonii luksusem, na który pozwala sobie coraz mniej Japończyków. Na co dzień w kimonie najczęściej spotkać można dystyngowane Japonki w średnim wieku, zajmujące się artystycznym hobby: ceremonią parzenia herbaty, ikebaną, kaligrafią. Kimono staje się wyznacznikiem prestiżu społecznego.

 

źródło zdjęcia: japantourlist.com