Japońskie święto zmarłych

Początek listopada w tradycji polskiej jest ściśle powiązany ze obchodami święta zmarłych. Z reguły to pierwszego listopada wielu Polaków udaje się na cmentarze, by zapalić znicz czy złożyć kwiaty na grobach zmarłych bliskich.

Jak jednak i kiedy święto zmarłych obchodzi się w Japonii?

Obon (お盆) to głęboko zakorzenione w tradycji Japonii święto buddyjskie, podczas którego oddaje się cześć swoim zmarłym przodkom. To czas odwiedzania ich grobów, a także ofiarowania im podarków w postaci pożywienia czy kadzideł, ponieważ wierzy się, że w Obon zmarłe duchy wracają na ziemię. Co ciekawe, w przeciwieństwie do naszego sposobu obchodzenia święta zmarłych – pełnego zadumy i powagi, Japończycy zachowują raczej pogodę ducha, organizują festyny wypełnione tańcem i śpiewem.

W zależności od regionu Japonii Obon obchodzi się w różnych dniach. Tradycyjnie przypada między 13 a 15 dniem siódmego miesiąca kalendarza słonecznego, czyli w lipcu. Ponieważ na początku epoki Meiji, kiedy zmieniono kalendarz ze słonecznego na gregoriański, nie wszystkim to odpowiadało, są regiony Japonii, gdzie Obon przypada na połowę lipca oraz takie (większość), gdzie odbywa się w połowie sierpnia.

Obchody także różnią się zależnie od regionu. Tradycją jest zawieszanie papierowych lampionów przy wejściach do domów tak, aby błąkające się po świecie duchy mogły łatwo odnaleźć drogę do swoich bliskich. Odprawia się też tradycyjny taniec Bon Odori. Jest to ogólna nazwa tańca wykonywanego z okazji święta zmarłych podczas procesji. jednak sam taniec i jego symbolika różni się w zależności od regionu. W jednym będzie od nawiązywał do kultury rybackiej, a w innym do kopalnianej. Najpopularniejszym z nich jest prawdopodobnie festiwal Awa Odori na Tokushimie, o którym pisaliśmy w tym artykule.

20140728200323_185721

W domach przy ołtarzykach buddyjskich, gdzie oddaje się cześć zmarłym przodkom, na czas święta ustawia się ofiary z owoców, słodyczy, kwiatów i kadzidła. Ciekawą tradycją są też zwierzątka symbolizujące konia i krowę, zrobione z ogórka i bakłażana. Koń ma pomóc duchom szybko przedostać się do świata żywych, a krowa, nieco wolniejsza, opóźnić wyjazd.

Na zakończenie święta duchy zmarłych są odsyłane z powrotem do zaświatów za pomocą rytuałów z użyciem ognia, na przykład zapalone papierowe latarnie są wkładane do rzek, aby prowadziły duchy.

Źródła zdjęć: mikuninohiroba.sakura.ne.jp, eigo-tatsujin.net, townnews.co.jp, free-photos.gatag.net