Wiersz senryū 川柳 – brat haiku 俳句

Senryū 川柳, czyli dosłownie „rzeczna wierzba”, składa się z trzech wersów i 17 sylab, ułożonych w kombinacji 5-7-5.  Na pewno większość z was zna ten format z bardziej znanej japońskiej formy poetyckiej, czyli haiku 俳句, jednak są to dwa różne rodzaje wierszy. Haiku jednak zawsze będzie posiadało specjalne słowo zwane kigo (季語) odnoszące się do pory roku, ponieważ jest to forma skupiająca się na naturze. Senryū ma bardziej żartobliwy charakter i częściej jest spotykane w formie oralnej niż pisemnej, w przeciwieństwie do haiku.

Pomimo swoich różnic, senryū i haiku wywodzą się z tej samej formy zwanej haikai 俳諧. Haiku powstało z pierwszego wersu wiersza zwanego hokku 発句 i posiada charakterystyczne cechy haikai takie jak wspomniane już kigo czy kireji, czyli łączniki. Senryū z kolei pochodzi z części haikai zwanej hiraku 平句, znanej ze swojego mniej formalnego charakteru i swobodniejszej formy.

Nazwa tej formy poetyckiej pochodzi od jej twórcy, poety haiku Karai Senryū 柄井川柳, który żył w epoce Edo. Był urzędnikiem w dzielnicy Asakusa w stolicy Edo (dzisiejsze Tokio). Poza pisaniem poezji pod pseudonimem Senryū był również sędzią podczas zawodów poezji maekuzuke 前句付, polegających na komponowaniu krótkiego, 17-sylabowego wiersza na podstawie 14-sylabowego wersu tematycznego podanego przez sędziów. Stopniowo ta nowa, 17-sylabowa forma zaczęła być nazywana Senryū na cześć sędziego Karai.

W sieci dostępnych jest kilka tłumaczeń klasycznych japońskich senryū z XVII i XIX wieku na angielski. Można również znaleźć wydawnictwa anglojęzyczne poświęcone tej formie poezji. A może warto by było spróbować samodzielnie spróbować napisać tak wiersz?

 

źródło zdjęcia: kisetsunootayori.com