Japoński teatr tradycyjny – kabuki 歌舞伎

Kabuki (jap. 歌舞伎) – jeden z rodzajów tradycyjnego teatru japońskiego, wywodzący się z XVII wieku. Teatr kabuki jest znany z bogatej oprawy przedstawień, silnej ekspresji i wyszukanej charakteryzacji aktorów. W 2005 roku został proklamowany Arcydziełem Ustnego i Niematerialnego Dziedzictwa Ludzkości a w 2008 roku wpisany na listę niematerialnego dziedzictwa UNESCO.

Wśród ważnych elementów teatru kabuki znajduje się mie (見得) – aktor utrzymuje wystylizowaną pozę, aby mocno określić charakter lub emocje swojego bohatera. Keshō, lub charakteryzacja, jest cechą stylu łatwo rozpoznawalną nawet przez osoby niezorientowane w tej formie sztuki. Pył ryżowy jest używany do stworzenia białego podkładu oshiroi, a kumadori zmienia lub wzmacnia do przesady rysy twarzy, aby uzyskać dramatyczną zwierzęcą lub nadnaturalną maskę dla aktorów.

Scena ze sztuki kabuki

W kabuki, podobnie jak w niektórych innych rodzajach japońskiej sztuki scenicznej, sceneria zmienia się niekiedy podczas trwania sceny, z aktorami pozostającymi na scenie i przy podniesionej kurtynie. Obsługa wchodzi na scenę, dodając i usuwając rekwizyty, tła i inne elementy scenerii. Członkowie obsługi, zawsze ubrani całkowicie na czarno, tradycyjnie są uważani za „niewidzialnych”.

We współczesnej Japonii kabuki pozostaje dość popularne (jest najpopularniejszą formą tradycyjnego teatru japońskiego), a najwybitniejsi aktorzy często pojawiają się w rolach telewizyjnych i filmowych. Przykładowo, dobrze znany onnagata (aktor grający postać kobiecą), Bandō Tamasaburō V, zagrał w kilku sztukach (nie związanych z kabuki) i filmach, występując często w rolach kobiecych.