Edo Kiriko 江戸切子 jest to japońska tradycyjna sztuka zdobienia szkła pochodząca z końca okresu Edo. Mówi się, że stworzył ją pracujący w małym sklepie z wyrobami szklanymi w Edo (Tōkyō) Kagaya Kyubei 加賀屋久兵衛, który skopiował jeden z angielskich wyrobów szklanych w 1834 roku.
W 1876 roku powstała fabryka szkła w Shinagawa. Była to po części zasługa polityki prowadzonej przez ówczesny rząd, który poprzez promowanie nowego przemysłu, chciał szybko dogonić rozwijający się Zachód. Fabryka w Shinagawa jako pierwsza w Japonii rozpoczęła masową, nowoczesną produkcję wyrobów ze szkła. W 1881 angielski inżynier
Emmanuel Hauptmann, znawca nowoczesnych technik cięcia szkła został zaproszony do Japonii aby nauczać Japończyków ów metod. W konsekwencji poprzez połączenie tradycyjnych technik z okresu Edo oraz nowoczesnej metodologi z Zachodu, powstał unikalny styl Edo Kiriko.
Proces cięcia w Edo Kiriko:
Waridashi 割り出し (kalkulacja, szacowanie) lub Sumitsuke 墨付け (użycie tuszu) -zaznaczenie konturu lub wstępnego kształtu tuszem.
Arazuri 粗刷 (wczesne cięcie) – podstawowe cięcie, biegnące po narysowanym wcześniej szkicu. Na tym etapie niektóre miejsca wymagają użycia szmergiela oraz wody.
Sanbankake 三番掛け – nałożenie dobrze zmielonego pyłu z szmergiela bądź użycie innej tarczy, dla uzyskania bardziej detalicznego wzoru cięcia.
Ishikake 石掛け (kamień do ostrzenia) – używanie kamienia do ostrzenia by wygładzić i wydobyć wzór cięcia.
Migaki 磨き – polerowanie Bafukake (バフ掛け) – bufowanie
Popularne wzory Edo Kiriko:
Nanako – dekorowanie metalowej powierzchni małymi kropkami przypominającymi jajka rybne. Yarai – przypomina deszcz strzał. Kiku Tsunagi Mon – chryzantema. Asanoha Mon – liście konopi.
Edo Kiriko zdobyło uznanie zarówno Japończyków jak i obcokrajowców. Kunsztowne wykonanie oraz piękno sprawiają, że trudno koło nich przejść obojętnie. Jeżeli kiedykolwiek będziecie w Tōkyō , to zajrzeć do pracowni i sklepów sprzedających Edo Kiriko. Może przywieziecie ze sobą Edo Kiriko jako pamiątkę z podróży, bądź sprezentujecie je swoim najbliższym.
Źródła zdjęć: toki.tokyo; japan-design.imazy.net
