Ekiben 駅弁, to rodzaj lunchu w pudełku (bentō 弁当), sprzedawanego na stacjach kolejowych, peronach i w samych pociągach. Choć początki samego bentō, rozumianego jako pakowane jedzenie spożywane poza domem, sięgają przypuszczalnie okresu Heian (794-1185), kiedy Japończycy zaczęli nosić ze sobą ususzony gotowany ryż, to posiłki zaczęto pakować do pudełek krytych laką w epoce Azuchi-Momoyama (1568-1603). Sam dworcowy lunch uchodzi na wynalazek z okresu Meiji (1868-1912) – czasu intensywnej modernizacji i westernizacji Japonii. Pierwszy ekiben, który sprzedano przypuszczalnie 16 lipca 1885 na stacji Utsunomiya (prefektura Tochigi), składał się z dwóch kulek ryżowych (onigiri) i porcji marynowanej rzodkwi japońskiej (takuan) zawiniętej w liście bambusa. Natomiast typowy, gotowy lunch przeznaczony do spożycia pałeczkami, zawierający gotowany ryż, pieczoną rybę i dodatki, został prawdopodobnie wprowadzony do sprzedaży przez firmę Maneki na dworcu Himeji w 1890 roku.

Współczesne wersje dworcowych lunchy są o wiele bardziej wyrafinowane. Podstawowe składniki obejmują gotowany ryż, rybę, wieprzowinę lub marynowanego kurczaka oraz rozmaite dodatki. Uwagę zwraca zwłaszcza estetyka prezentacji potrawy – starannie ułożone składniki dania tworzą dopracowaną kompozycję kolorystyczną i smakową, a sam pojemnik często owinięty jest ozdobnym papierem i przewiązany wstążeczką. Ekiben oferuje podróżnym możliwość skosztowania specjałów kuchni regionalnych często bez konieczności zatrzymywania się na stacjach pośrednich, gdyż sprzedawany jest także w samym pociągu. W przeciwieństwie do polskich kolei, w japońskich pociągach nie ma wagonów barowych, a dania są rozwożone wózkami przez obsługę.

Początkowo dworcowe lunche były sprzedawane podróżnym w czasie postoju pociągu przez sprzedawców krążących po peronie, jednak obecnie zawód ten odchodzi w zapomnienie. Kioski i sklepy sprzedające ekiben znajdują się głównie na dużych stacjach kolejowych, z których odjeżdżają pociągi dalekobieżne. Największy wybór znajdziemy zwłaszcza na peronach szybkiej kolei (shinkansen). Przedział cenowy to średnio 700-1500 jenów, choć zdarzają się i wyrafinowane lunche podróżne, których cena sięga czasami i 3000 jenów. Tytuł najpopularniejszego dworcowego lunchu w Japonii należy niezmiennie do tōge no kamameshi – dania sprzedawanego na stacji Yokokawa (miasto Annaka w prefekturze Gunma), składającego się z ryżu i kurczaka z dodatkami, gotowanego i podawanego w glinianym naczyniu, które można po spożyciu obiadu zachować na pamiątkę.
 

 
 
zródło zdjęć : ja.wikipedia.org