W poezji japońskiej istnieje wiele form, jednak jedna z nich wyszła poza granice kraju i stała się popularna na całym świecie.
Haiku (jap. 俳句), zwane też hai-kai, hokku, jest gatunkiem japońskiej poezji, powstałym w XVII wieku. Początkowo haiku były utworami dworskiej poezji o charakterze satyryczno-obyczajowym. Później ewoluowały w kierunku filozofii wschodu. Utwory haiku są ściśle związane z filozofią zen. Zen w sztuce zakłada operowanie paradoksem, subtelność, estetyczny minimalizm i wyzbycie się własnego ja. Haiku to „przelotna chwila” uchwycona przez artystę, chwila, która nie da się jednoznacznie zinterpretować.
Matsuo Bashō
Haiku ma zazwyczaj trzy wersy. Pierwszy jest pięciosylabowy, drugi siedmio, a trzeci także pięciosylabowy. W innych niż japoński językach trudno zachować tę zasadę, więc poeci na ogół nie stosują się do tego wymogu. Muszą jednak pamiętać o kigo, czyli odniesieniu do pory roku lub dnia oraz cięciu, polegającym na podziale wiersza na dwie autonomiczne części.
Za najsłynniejszych twórców haiku uważa się:
Matsuo Bashō (1644-1694), Yosa Buson (1716-1783), Kobayashi Issa (1763-1828), Masaoka Shiki (1867-1902).
Kilka haiku autorstwa Matsuo Bashō:
Skowronek nad ugorem –
Słodki śpiew
Nie-uwiązania.
Błyskawica –
Krzyk czapli
Dźgnął ciemność
Wioska bez dzwonów –
W wiosenne wieczory
Czego słuchać
źródła zdjęć: info.umasi.net, poezja.org
