Japońską scenę teatralną charakteryzuje niebywała różnorodność – poczynając od tradycyjnych gatunków jak noh, który od setek lat funkcjonuje w niemal niezmienionej formie, a kończąc na współczesnych przedstawieniach na podstawie popularnych komiksów. W całym tym bogactwie form odnaleźć można również japoński teatr kobiecy Takarazuka Revue (宝塚歌劇団 Takarazuka Kageki-dan).
Teatr, w którym wszystkie role grane są przez aktorów jednej płci, nie jest w Japonii koncepcją nową. Największy rozkwit powstałego w epoce Edo (1603-1868) teatru kabuki przypada na lata, kiedy kobietom odmówiono możliwości występów i jego scena została zdominowana przez mężczyzn. Decyzja taka podyktowana była między innymi faktem, że w ówczesnych czasach aktorki trudniły się również prostytucją. Czy w takim razie i w przypadku teatru Takarazuka powód był równie zasadny?
I tak, i nie. Teatr Takarazuka, chociaż w założeniach przenosić ma swoich widzów do krainy marzeń, założony został jako doskonale wykalkulowana atrakcja turystyczna. Jego pomysłodawcą był prezes linii kolejowej Hankyuu, który chcąc zwiększyć sprzedaż biletów i zachęcić turystów do odwiedzania miasta Takarazuka, powołał go do życia na początku dwudziestego wieku. W Japonii był to czas rosnącej fascynacji zachodem – popularna stawała się pochodząca ze Stanów Zjednoczonych czy Europy muzyka, taniec i inne przejawy sztuk scenicznych, i fakt ten także wykorzystano. Teatr Takarazuka łączy więc w sobie elementy broadwayowskiego musicalu i rewii, i chociaż historia jego powstania zdaje się obdarta z wszelkiego romantyzmu, nie wpływa to na popularność, jaką się cieszy.
Niezwykle interesująca jest ściśle hierarchiczna struktura teatru – już na etapie szkolenia przyszłych aktorek, dziewczęta dzielone są na dwie grupy: w przyszłości jedne z nich będą miały szansę wcielać się w postaci kobiece (musumeyaku), inne w męskie (otokoyaku). Ponadto w obrębie teatru funkcjonuje kilka trup, a każda z nich posiada dwie główne aktorki (jedną musumeyaku i jedną otokoyaku), które zawsze odgrywają role pierwszoplanowe.
Takarazuka Revue przywodzić może na myśl słowo kontrast. Ponieważ wszystkie role odgrywane są przez kobiety, ważne jest uwypuklenie różnic pomiędzy postaciami żeńskimi i męskimi. W związku z tym już na etapie szkolenia młode dziewczęta uczone są nie tylko tego, jak stać się idealnym mężczyzną, ale, co być może istotniejsze, również tego jak wcielić się w idealną kobietę. Świat, który w późniejszym czasie kreują one na scenie, nie ma być zaś wiernym odzwierciedleniem rzeczywistości, a krainą, która swoim widzom pozwala uciec od codziennych trosk.
Źródło zdjęcia: https://kageki.hankyu.co.jp/
