Butō – taniec ciemności

Japoński taniec butō jest formą stosunkowo nową, powstałą na przełomie lat 50 i 60 wieku XX w Japonii. Jego pełna nazwa to ankokubutō (jap. 暗黒舞踏), co oznaczać może taniec mroku bądź taniec ciemności. Za inicjatorów tego stylu uważa się choreografa Tatsumiego Hijikatę i tancerza Kazuo Ōno.

Powstanie butō jest ściśle powiązane z powojenną Japonią i stanowić miało wyraz buntu wobec postępującej w tamtych latach amerykanizacji. Japońscy artyści próbowali odwrócić się jednak nie tylko od masowego wpływu Zachodu, ale także od tradycyjnych, japońskich form. Inspirując się, sięgali dalej, głębiej – zwrócili się np. ku rodzimej mitologii i stylom europejskim, m.in. niemieckiemu ekspresjonizmowi.

Butō określany jest często tańcem sprzeciwu bądź wolności. Rzeczywiście wyrywa się on spod wszelkich restrykcji, dając artystom niesamowitą wolność wyrazu. Już pierwsze przedstawienia Hijikaty przepełnione były przemocą i seksualnością; w ten sposób dążył on do wyzwolenia swojego prawdziwego ja. W butō na próżno szukać podstawowej bazy ruchów, jest improwizacją, przeżywaniem – często przypomina bardziej rytuał niż rzeczywisty taniec.

Aktorzy butō często występują z twarzą pomalowaną na biało. Poruszają się w pozycji lekko pochylonej na ugiętych, skierowanych na zewnątrz kolanach. Podczas tańca wnikają oni w głąb siebie, nierzadko jest to dla nich rodzaj medytacji, której doświadczają w ruchu i poprzez ruch; Hijikata uważał np. że tańcząc, robi to ze swoją zmarłą siostrą.

Butō jest sztuką niesamowitą, zrywającą z ustalonymi normami i dającą wykonawcy ogromną przestrzeń na nawiązanie kontaktu z samym sobą.

Źródło ilustracji: https://ums.org/