Shakuhachi 尺八 – japoński flet

 

Shakuhachi 尺八 jest z pewnością jednym z najbardziej znanych dętych, drewnianych instrumentów japońskich. Ma długość 54,5 cm i średnicę 4-5 cm,  jest fletem prostym, o bardzo prostej konstrukcji, wykonanym w całości z drewna bambusowego. Shakuhachi ma cztery otwory z przodu i jeden z tyłu, dlatego często nazywany jest po angielsku „fletem pięciootworowym”. Pięć otworów w zupełności wystarcza do wydawania pełnego zakresu dźwięków o specyficznych i przejmujących tonach.

W okresie Nara (710–794) grano na shakuhachi z sześcioma otworami (5 z przodu i 1 z tyłu), ale już w następnym okresie Heian (794–1192) ten typ fletu wyszedł z mody. W Muromachi (1333–1560) zaczęto grać na chińskim shakuhachi (zmodyfikowanym w Japonii) nazywanym hitoyogiri, z pięcioma otworami, o długości 33, 3 cm. stał się on bardzo popularny wśród wędrownych mnichów, kupców i samurajów niskiej rangi.

Okres Azuchi-Momoyama (1573-1603) był znaczący dla historycznego rozwoju wielu instrumentów. Prymitywny flet prosty przez modyfikację stał się artystycznym shakuhachi.

Od 1600 r., w okresie Edo, wędrowni mnisi zaczęli grać na dłuższym flecie (54,5 cm.). Na shakuhachi pierwotnie grano podczas obrzędów i praktyk zenistycznych i prawdopodobnie dlatego, mimo że shakuhachi stał się w pełni instrumentem używanym przez artystów niezwiązanych z praktykami religijnymi, partie solowe o zabarwieniu religijnym ciągle uważane są za najważniejsze formy muzyki na shakuhachi. Z czasem zaczęto grywać utwory muzyczne bez zabarwienia religijnego na shakuhachi razem z shamisenem i koto. Obecnie ten drewnanity japoski flet cieszy się popularnością jako instrument solowy, w zespołach klasycznych (z koto i shamisenem) i orkiestrowych w towarzystwie instrumentów zachodnich.

 

źródła zdjęć: hida.jp, rounanusi.jp