Rakugo (落語): tradycyjna japońska forma komediowa

Rakugo (落語 spadające słowa) to komediowa forma sceniczna, w której jedna osoba opowiada zabawne historyjki publiczności. Jedynymi rekwizytami są wachlarz i kawałek materiału. Gawędziarz, siedząc przez cały czas w jednej pozycji seiza (tradycyjny japoński sposób siedzenia), jedynie za pomocą zmiany barwy głosu i wyrazu twarzy wciela się we wszystkie role. Historia nabiera życia dzięki wyobraźni publiczności i umiejętnościom opowiadającego.

Tradycja rakugo sięga końca XVII wieku. Od końca epoki Muromachi (1333-1573) aż do epoki Azuchi-Momoyama (1558-1600), przy przywódcy daimyō służyły osoby zwana otogishuu, które były partnerami do rozmowy i przybliżały panującemu ludzką naturę. Jedna z nich, mnich buddyjski grupy Jodoshu, Anrakuan Sakuden, rozśmieszał Hideyoshiego Toyotomiego swoimi historyjkami. Na początku epoki Edo pojawili się gawędziarze, którzy pobierali opłaty za możliwość wysłuchiwania swoich historyjek.

Rakugo to coś więcej niż zwykłe opowiadanie. Występujący za pomocą samych tylko gestów, wachlarza, i ręcznika, pomaga publiczności stworzyć w ich wyobraźni obraz opowieści, którą przedstawia. Za pomocą zróżnicowania języka, którym posługują się bohaterowie, wciela się w różne role. Dlatego też rakugo to nie tylko tradycyjna forma opowiadania ustnego, ale także reprezentacja japońskiej kultury i języka, bowiem większość żartów opiera się na grach słownych.

Jednymi z najważniejszych i najpopularniejszych przedstawicieli sztuki rakugo we współczesnej Japonii są Tachibanaya Takezō II, Tatekawa Shinosuke, Tachibanaya Enzō, Katsura Bunshi (VI) i Hayashiya Shōzō (IX).

Źródła: rakugogaku.com, bsfuji.tv