Święto Tanabata 七夕

Lato w Japonii to czas licznych festiwali. 7 lipca obchodzone jest święto 七夕 (Tanabata). Festiwal ten wywodzi się z tradycji chińskiej, wedle której 7. dnia 7. miesiąca księżycowego spotykają się ze sobą gwiazdy Wega i Altair. Przez cały rok, oprócz tego dnia, oddzieleni są od siebie Drogą Mleczną. Według chińskiej legendy wspomniane gwiazdy to w rzeczywistości para kochanków, zwana po japońsku Orihime (Prządka) i Hikoboshi (Pasterz).

Początki fascynacji gwiezdnym romansem w Japonii przypadają na czas rozkwitu kultury dworskiej – okres Heian (794-1185). Początkowo obchody święta były organizowane wyłącznie na dworze cesarskim, wśród szerokich rzesz społeczeństwa obyczaj ten rozpowszechnił się dopiero w epoce Edo (1603-1868). Z tego właśnie okresu pochodzi większość kultywowanych obecnie zwyczajów, jak np. zapisywanie życzeń na podłużnych paskach papieru 短冊 (tanzaku). Współcześnie odręcznie wykaligrafowane życzenia zapisywane na ozdobnym papierze i zawieszane są na bambusowych witkach. Dzień po święcie bambusy wraz z życzeniami zostają wrzucone do rzeki lub oceanu i podpalone jako ofiara.

Pierwotnie daty tradycyjnych świąt w Japonii były wyznaczane według kalendarza księżycowego. Zatem święto Tanabata przypadało na 7. dzień 7. miesiąca księżycowego, co często odpowiadało sierpniowi w kalendarzu gregoriańskim. Dlatego terminy obchodów święta różnią się w zależności od regionu Japonii – w rejonie Kantō obchodzone jest ono w lipcu – największe uroczystości mają miejsce w mieście Hiratsuka w prefekturze Kanagawa. Najsłynniejszym miejscem w skali kraju jest miasto Sendai w północno-wschodniej Japonii, w którym świętuje się Tanabatę w dniach od 6 do 8 sierpnia, a sam festiwal zaliczany jest do trzech największych świąt rejonu Tōhoku (Tōhoku Sandai Matsuri). jednak z powodu pandemii, festiwal był odwołany w 2020r. Także jeszcze nie wiadomo czy odbędzie się w tym roku.

W czasie Tanabaty główne ulice handlowe w miastach ozdobione są kolorowymi girlandami i wstęgami, których długość dochodzi nieraz do kilku metrów. Ozdoby charakterystyczne dla miasta Sendai składają się ponadto z 7 elementów o znaczeniu symbolicznym: wspomniane tanzaku (postępy w nauce i kaligrafii), papierowe kimono (amulet przeciwko chorobom i niebezpieczeństwom; doskonalenie w nauce szycia), papierowy żuraw (orizuru – bezpieczeństwo ogniska domowego, zdrowie i długowieczność), sakiewka (kinchaku) na powodzenie w biznesie, papierowa sieć (toami) zapewniająca obfite połowy i plony, kuzukago, czyli kosz na śmieci – wyobrażenie czystości i porządku oraz fukinagashi – papierowe wstęgi symbolizujące nici Orihime. Natomiast kolista, górna część ozdoby określana jest mianem kusudama.