Dlaczego Japonki miały czarne zęby? Historia ohaguro お歯黒

Na zachodzie z wielkim zaskoczeniem spotyka się fakt, iż w przeszłości (a czasami również współcześnie) Japonki jako integralny element swojego wyglądy przybrały również poczernione zęby. W kulturze, gdzie najbardziej pożądane są śnieżnobiałe zęby, zwyczaj ten wywołuje ogromne zdziwienie. Tym bardziej warto poznać jego historię.

Praktyka czernienia zębów zwana jest po japońsku ohaguro (お歯黒), co dosłownie znaczy „czernienie zębów”.Ma swój początek prawdopodobnie w okresie Heian (794-1185) i był wtedy popularny szczególnie wśród dworskich kobiet. Malowały one wówczas swoje twarze na biało. W takiej oprawie odcień zębów mógł wyglądać niekorzystnie, dlatego aby go ukryć, oraz aby stworzyć iluzję szerokiego uśmiechu, malowano zęby na czarno specjalną miksturą.

Współczesna „ucząca się” gejsza, czyli maiko, nosząca ohaguro

Czerniąca mieszanka, zwana kanemizu (金水), składała się głównie z proszku z orzechów rośliny zwanej sumakiem, z octanu żelaza oraz żywic i wyciągów roślinnych, a także octu, zielonej herbaty i wina ryżowego. Oprócz działania upiększającego wygląd zębów, jej stosowanie miało również korzyści zdrowotne, czyli zapobieganie próchnicy i chorobom dziąseł. W sieci można znaleźć przepisy, jak przygotować taką mieszankę samodzielnie. Czarny kolor nie zostawał na zębach na zawsze, trzeba było powtarzać aplikację co kilka dni.

Główne składniki czerniącej mikstury – sproszkowany wyciąg z orzechów sumaka oraz octan żelaza

W okresie Heian zwyczaj czernienia zębów stał się popularny również wśród mężczyzn. W epoce Muromachi (1336–1573) niektórzy przywódcy wojskowi, oszpeceni ranami wojennymi, nosili makijaż, a wraz z nim również ohaguro. W okresie Edo (1603-1868) panny czerniły swoje zęby, kiedy były już gotowe do zamążpójścia. Obecnie „czarne zęby” można spotkać jedynie w filmach, w teatrze, w dzielnicy gejsz w Kioto i na wybranych japońskich matsuri.

 

źródła zdjęć: nihara-dental.net, dentopia.jp, maikoclub.com, kankokuhannou.org