Edo Kiriko 江戸切子 jest to japońska tradycyjna sztuka zdobienia szkła pochodząca z końca okresu Edo. Mówi się, że stworzył ją pracujący w małym sklepie z wyrobami szklanymi w Edo (Tōkyō) Kagaya Kyubei 加賀屋久兵衛, który skopiował jeden z angielskich wyrobów szklanych w 1834 roku. W 1876 roku powstała fabryka szkła w Shinagawa. Była to po części zasługa polityki prowadzonej przez ówczesny rząd, który poprzez promowanie nowego przemysłu, chciał szybko dogonić rozwijający się Zachód. Fabryka w Shinagawa jako pierwsza w Japonii rozpoczęła masową, nowoczesną produkcję wyrobów ze szkła. W 1881 angielski inżynier Emmanuel Hauptmann, znawca nowoczesnych technik cięcia szkła został zaproszony do Japonii aby nauczać Japończyków ów metod. W konsekwencji poprzez połączenie […]
Pokój w japońskim stylu z przesuwanymi ścianami… Kto z nas nie chciałby spędzić czasu w takim klimatycznym miejscu? Z pewnością większość naszych czytelników wie, że tradycyjne japońskie mieszkanie różni się od tych, które znamy z Europy. Ze względu na klimat i dostępne materiały budowano mieszkania z drewna i bambusa, a zamiast okien czy ścian wstawiano lekkie, przesuwane drewniane p […]
W tym roku Setsubun (節分) wypada dzisiaj, 2 lutego. Nazwa ta oznacza tyle co oddzielenie pór roku i chociaż w przeszłości odnosiła się do przejścia każdego z sezonów w kolejny, obecnie słowa setsubun używa się wyłącznie w kontekście pożegnania zimy na rzecz wiosny. Zgodnie z kalendarzem księżycowym używanym niegdyś w Japonii Setsubun był także ostatnim dniem roku, do czego nawiązują r […]
Tradycyjnie malarstwo japońskie przedstawiało mistyczne obrazy przyrody. Wystarczy spojrzeć na obrazy szkoły Kano czy Tosa: tematem są krajobrazy, roślinność i zwierzęta. Szkoły te były reprezentowane przez środowiska arystokratyczno-samurajskie, dlatego również obrazy musiały być uosobieniem piękna i harmonii. Przełom w tym, co postrzegano jako temat sztuki, nastąpił w Japonii w XVII wieku […]
Nowy Rok to w Japonii dzień szczególnie ważny, wokół którego wykształciło się wiele ciekawych zwyczajów, ale i przesądów. Jeden z tych drugich powiązany jest z terminem hatsuyume (初夢), który dosłownie oznacza „pierwszy sen”. Pojęcie to odnosi się jednak do pierwszego snu po nocy z 31 grudnia na 1 stycznia – interpretowany jest on jako wróżba na nowy rok. Tradycyjnie uważa się, […]
Rakugo (落語 spadające słowa) to komediowa forma sceniczna, w której jedna osoba opowiada zabawne historyjki publiczności. Jedynymi rekwizytami są wachlarz i kawałek materiału. Gawędziarz, siedząc przez cały czas w jednej pozycji seiza (tradycyjny japoński sposób siedzenia), jedynie za pomocą zmiany barwy głosu i wyrazu twarzy wciela się we wszystkie role. Historia nabiera życia dzięki wyob […]
Podobnie jak to miało miejsce w Starożytnej Grecji, Rzymie czy Chinach, kobiety nie występowały kiedyś na scenach japońskich teatrów. W ich role wcielali się mężczyźni, którzy stosowali różne środki, żeby jak najlepiej zagrać postać kobiecą. Sposoby te wydają się szczególnie ciekawe w przypadku teatru kabuki (歌舞伎), którego historia sięga początków XVII wieku. Chociaż powstanie kabuki nie […]
Mianem kintsugi (金継ぎ), czyli dosłownie złotym łączeniem określana jest japońska sztuka naprawiania potłuczonej ceramiki. Technika ta polega na ponownym połączeniu elementów naczynia za pomocą laki zmieszanej z metalami szlachetnymi. Chociaż wykorzystywane są różne metale, niewątpliwie najpopularniejszym z nich, od którego zresztą wywodzi się nazwa tej sztuki, jest złoto. Po naprawieniu p […]
Kyūdō (弓道), czyli dosłownie droga łuku jest rodzajem japońskiego łucznictwa ceremonialnego, zaliczanego do budō (武道), a zatem sztuk walk, w których szczególny nacisk kładzie się na duchowość. Kyūdō czerpie z filozofii zen, a jego celem jest realizacja trzech założeń: prawdy (真 shin), dobra (善 zen) oraz piękna (美 bi). Łuk wykorzystywano w Japonii już w okresie Jōmon (縄文時代 Jōmon ji […]
Japoński taniec butō jest formą stosunkowo nową, powstałą na przełomie lat 50 i 60 wieku XX w Japonii. Jego pełna nazwa to ankokubutō (jap. 暗黒舞踏), co oznaczać może taniec mroku bądź taniec ciemności. Za inicjatorów tego stylu uważa się choreografa Tatsumiego Hijikatę i tancerza Kazuo Ōno. Powstanie butō jest ściśle powiązane z powojenną Japonią i stanowić miało wyraz buntu wobec postępu […]
Japoński, tradycyjny teatr nō swoje korzenie znajduje zarówno w religijnych festiwalach matsuri jak i wywodzących się z Chin muzyczno-tanecznych widowiskach sangaku. Uważa się, że założycielami tego teatru byli Kan’ami Kiyotsugu i jego syn Zeami Motokiyo – właśnie oni w XIV wieku nadali mu formę, którą zaobserwować można na scenie nō także dzisiaj. Jednym z zagadnień typowych dla nō je […]
Czy zastanawiała was kiedyś historia kanji, to jak powstały? Jeśli tak to kluczowym miejscem, które powinniście odwiedzić. W Taito, Tokio znajduje się muzeum kaligrafii. W zbiorach muzeum znajdziemy 12 eksponatów, które zostały zakwalifikowane jako 重要文化財 (jūyō bunkazai, Important Cultural Property) oraz 5 eksponatów zakwalifikowanych jako zabytki sztuki. Niesamowitą kolekcję zawdzięcza […]
狂言 (Kyōgen) to komediowy teatr, który przedstawiany jest w przerwach między aktami teatru 能 (Nō/Noh). Słowo kyōgen oznacza szalone słowa. Przedstawienie kyōgen trwa zazwyczaj 10 minut. Ma na celu rozbawienie widowni. W tej części maski nie są popularne stąd też jest ich dużo mniej niż w Noh. Dwie charakterystyczne maski, które pojawiają się także na festiwalach to お多福 (Otafuku, Bardzo […]