Temari – zabawka, która stała się sztuką

Temari (手まり) to forma sztuki ludowej w Japonii, która przywędrowała na wyspy około VII wieku naszej ery z Chin. Początkowo haftowane kule służyły do zabawy – można było nimi rzucać, a podania mówią, że dobrze wykonana temari odbijała się od podłoża jak piłka. Wykonywano je z materiału po starych kimonach. Z czasem zaczęto temari dekorować kolorowymi wzorami. Po tym jak poznano w Ja […]

Zegar nie mierzący czasu

Tradycyjny zegar japoński wadokei (和時計) z XVII wieku nie odmierzał czasu w sensie, w jakim pojmujemy go w dzisiejszych czasach. Ale od początku: w 1551 roku do Japonii został przywieziony z zachodu pierwszy mechaniczny zegar. Instrument naturalnie spodobał się Japończykom, lecz należało go dostosować do japońskich warunków, żeby miał jakąkolwiek wartość. Czasu na ulepszenia nie brakowało […]

Niedźwiedź brunatny Ussuri

Pochodzący z wysp japońskich niedźwiedź brunatny Ussuri (エゾヒグマ) – zwany też niedźwiedziem Ezo, bądź czarnym grizzly – jest gatunkiem zagrożonym wyginięciem. Jego historycznym domem była Hokkaido, skąd rozprzestrzenił się na całą Japonię. Częste polowania na niedźwiedzie spowodowały znaczne ograniczenie populacji, która w 2015 roku wynosiła około 10 tys. osobników. Dziś gatunek żyje w k […]

Centrum konferencyjne w piramidzie

Tokyo International Exhibition Center (東京国際展示場) zwane także Tokyo Big Sight (東京ビッグサイト) nie tylko wygląda ciekawie. Choć na pewno wygląd to pierwsze co przykuje naszą uwagę. Bo kto pomyślałby, żeby postawić piramidę do góry nogami? Nie wiemy czy ta właśnie kontrowersyjna myśl przyświecała architektowi gdy projektował budynek, jednak trudno pozbyć się wrażenia, że piramidy były […]

Jadalne drzewo? Wszystko z umiarem

Buk karbowany – fagus crenata (ブナ) jest gatunkiem pochodzącym z Japonii. Dawniej był dominującym gatunkiem drzew na głównych wyspach, jednak po II Wojnie Światowej rząd uznał buk za bezużyteczne drzewo i zalecił sadzić w jego miejsce drzewa iglaste. Jednakże buk karbowany nie jest wcale bezużyteczny. Może i drewno pozyskiwane z niego jest zbyt elastyczne na budowę domów, za to świetnie na […]

Zwierzątko domowe czy groźny szkodnik?

Szop pracz (あらいぐま – dosłownie „niedźwiedź, który się myje”, brzmi znajomo?) nie jest gatunkiem rdzennym w Japonii. I tu zaczyna się problem. W latach 80-tych sprowadzono do Japonii pierwsze szopy. Wyjątkowa jest historia ich sprowadzenia. W 1977 roku w telewizji japońskiej wychodziło anime „Szop pracz Rascal” cieszące się ogromną popularnością. Film opowiadał historię […]

Źródło srebrnego bogactwa Japonii

Kopalnia srebra Iwami Ginzan (石見銀山) została założona w 1526 roku. Położona na północ od Hiroszimy, na wyspie Honsiu była swego czasu największą japońską kopalnią srebra. Odkrył ją bogaty kupiec Kamiya Jutei i zastosował w niej koreańską metodę wydobycia zwaną haifukiho. Szacuje się, że w XVI w. naszej ery jej wydobycie (38 ton rocznie) stanowiło jedną trzecią całego srebra na świecie. W […]

Jak ten kot się tam dostał? I jak go uratować?

Kot z Iriomote (西表山猫) jest wyjątkowym gatunkiem. Jedynym na świecie miejscem w którym można go spotkać jest japońska wyspa Iriomote (西表島), o powierzchni zaledwie 290 kilometrów kwadratowych (nieco większa niż Poznań). Kot z Iriomote jest podgatunkiem kotka bengalskiego – występującego w całej Azji. Interesująca dla badaczy jest kwestia, jak właściwie gatunek dostał się na wyspę? Ssak […]

Mała fortuna w brzuchu aligatora.

W zoo w mieście Nagoja (名古屋市) w maju tego roku zmarł aligator. W jego żołądku weterynarze znaleźli podczas sekcji zwłok w 2019 r. niemałą niespodziankę. Ponad 330 monet o nominałach przeważnie 5¥ i 10¥ zgromadził gad w swoim brzuchu. Jak mogło do tego dojść? 54-letni mieszkaniec zoo został przed trzydziestoma laty „obdarzony” większym dostępem do zwiedzających, gdy zarząd zoo wybu […]

Dziennikarz na orbicie

Pierwszy Japończyk w przestrzeni kosmicznej był… dziennikarzem. Toyohiro Akiyama (秋山 豊寛) urodził się 22 lipca 1942 roku w Tokio. Nie zajmował się od dzieciństwa astrofizyką, nie konstruował rakiet. Za to prsygotowywał się do kariery w mediach, którą rozpoczął tuż po ukończeniu studiów. W 1966 roku zaczął pracować dla TBS (Tokio Broadcasting System), później nawiązał współpracę z B […]

Japoński kolega Roalda Amundsena

Nobu Shirase (白瀬 矗) – japoński pionier ekspedycji polarnych urodził się w 1867 roku w Konoura (金浦町) obecnie będącej częścią miasta Nikaho (にかほ市). Marzenia o podróży na biegun pojawiły się u niego już w dzieciństwie – uwielbiał czytać o podróżach Magellana, a jego inspiracją stał się John Franklin – brytyjski badacz Arktyki. Jak wielu innych podróżników tamtego ok […]

Olbrzymia ta salamandra!

Jest na świecie taka salamandra, która występuje naturalnie tylko w Japonii, a którą trudno przeoczyć, gdy trafi się na nią w lesie. Andrias japonicus – Salamandra olbrzymia japońska – lokalnie znana jako Ōsanshōuo (大山椒魚). Andrias japonicus jest trzecią co do wielkości salamandrą na świecie – ustępując miejsc na podium jedynie swoim chińskim kuzynkom. Dorosły osobnik jest w stanie osiąg […]